Czy wiesz, że jako pierwszy ze znanych współcześnie uczonych, którzy opisali układ krążenia, był Diogenes z Apollonii? Odróżnił on krew tętniczą od żylnej oraz uważał, że naczynia główne występują parzyście wzdłuż kręgosłupa po lewej i prawej stronie, od nich odchodzą mniejsze gałęzie. O krążeniu wypowiadał się również Arystoteles. Twierdził, że krew jest wytwarzana w jamach serca, która rozchodzi się po organizmie za pomocą naczyń krwionośnych. Napędzana jest do tego ruchu przez pracę serca i nigdy do niego nie wraca.
Czy wiesz, że już w drugiej połowie XVII wieku zaczęto stosować dożylną podaż płynów? W 1661 roku Johann Sigismund Elsholtz, lekarz króla Prus Fryderyka Wilhelma Wielkiego, napoczął eksperymenty dokonane na ludziach oraz zwierzętach i dotyczyły infekcji dożylnej. Polegały na dożylnym wstrzyknięciu u człowieka leku do otwartych naczyń żylnych w celu uzyskania podobnych efektów co drogą doustną.
Penicylina to pierwszy na świecie antybiotyk, który został wynaleziony w 1928 r. przez Alexandera Fleminga. Antybiotyki z grupy penicylin przedstawiają skuteczną broń w leczeniu różnego typu infekcji bakteryjnych. Dzielimy je na naturalne – postać tabletek, proszku do przygotowania roztworu do wstrzyknięć lub półsyntetyczne, które są lepiej wchłaniana przez organizm, dlatego podawane są w tabletkach. Antybiotyki podawane są również poprzez dożylne leczenie płynami. Przy płynoterapii lek podaje się bezpośrednio do układu krwionośnego pacjenta.
Inicjatywą Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w wielu państwach jest rozpowszechnienie świadomości dotyczącej odpowiedzialnego stosowania antybiotyków oraz wiedzy na temat ryzyka, jakie istnieją zażywając te substancje. Tego dnia są prowadzone wszelkie kampanie społeczne.
Powszechna dostępność antybiotyków wiąże się jednak z problemami – największym jest zbyt częste stosowanie leków antybakteryjnych, przez co szkodliwe bakterie stają się coraz bardziej odporne na ich działanie. Niezbędne wtedy staje się stosowanie innych antybiotyków, co z kolei zwiększa ryzyko groźnych powikłań. Również częstym błędem jest bezzasadne zażywanie antybiotyków, np. w przypadku przeziębienia czy grypy, wywoływanej przez wirusy, przeciwko którym antybiotyki nie działają.
Dzień Wiedzy o Antybiotykach ma wymiar edukacyjny i dotyczy nie tylko pacjentów, ale również lekarzy.
Czy wiesz, że urządzeniem, które znane od wieków przechodziło drogę ciągłego udoskonalania jest strzykawka? Dla powszechnie stosowanej strzykawki nie sposób dziś jednoznacznie ustalić, kiedy lub przez kogo została wynaleziona i wprowadzona m.in. do medycyny. Wiadomo, że starożytni Egipcjanie i Babilończycy stosowali urządzenie przypominające strzykawkę do wprowadzania różnorodnych substancji chemicznych do wnętrza ciała; głównie doodbytniczo. Do budowy takiego urządzenia służyły najczęściej kawałki wydrążonego drewna, na końcu których umieszczano zwierzęcy pęcherz wypełniany odpowiednią substancją. Według historyków medycyny, takie iniekcje Egipcjanie i Babilończycy stosowali najczęściej w celu zwalczania bólu oraz czyszczenia jelit. Podobnego urządzenia używali również egipscy kapłani do opróżnienia czaszki osób zmarłych, w celu przygotowania jej do procesu mumifikacji.
Czy wiesz, że w książce „Chirurgia Infusoria” Johanna Daniela Majora z 1667 roku znalazła się najprawdopodobniej pierwsza ilustracja zabiegu wstrzyknięcia dożylnego leku? Major zawarł w niej także odważną na ówczesne czasy sugestię, aby przetaczać krew droga żylną.
Czy wiesz, że w książce „Chirurgia Infusoria” Johanna Daniela Majora z 1667 roku znalazła się najprawdopodobniej pierwsza ilustracja zabiegu wstrzyknięcia dożylnego leku? Major zawarł w niej także odważną na ówczesne czasy sugestię, aby przetaczać krew droga żylną.
Czy wiesz, że włoski lekarz Carl Fracassati z Pizzy, również podjął próbę podaży leków drogą dożylną? Własne próby podawania leków ludziom drogą dożylną podjął także w 1664 roku Johann Daniel Major, profesor medycyny i botaniki z Kilonii. Opisy tych eksperymentów ukazały się w książkach pt. „Prodromus inventae a se chirurgiae infusoriae” z 1664 oraz „Chirurgia Infusoria” z 1667 roku.
Czy wiesz, że w 1661 roku, Johann Sigismund Elsholtz, lekarz króla Prus Fryderyka Wilhelma Wielkiego, rozpoczął własne eksperymenty dotyczące iniekcji dożylnych u zwierząt i ludzi? Dokonane obserwacje zapisał w książce „Clysmatica Nova”, wydanej w 1667 roku.
Czy wiesz, że Christopher Wren, architekt, profesor astronomii w Oxfordzie, stwierdził, iż krążenie krwi może zostać wykorzystane do rozprowadzenia płynnych lekarstw do różnych części ciała. W 1656 roku Wren i jego współpracownicy; chemik Robert Boyle i biskup John Wilkins, wykonali eksperymentalne iniekcje dożylne wina i piwa u psów. Do iniekcji służyło skonstruowane przez nich urządzenie ze zwierzęcego pęcherza moczowego zakończonego stosiną pióra gęsiego. Wnioski z tych eksperymentów zainspirowały Boyle’a do podjęcia doświadczeń ze stosowaniem dożylnej iniekcji u ludzi. Zakończyły się one jednak wówczas niepowodzeniem.
Czy wiesz, że stosowanie dożylnej podaży płynów to podstawowa umiejętność kliniczna dla lekarza, pielęgniarki i ratownika medycznego? Aby została bezpiecznie i skutecznie wykonana wymagana jest wiedza z zakresu anatomii i fizjologii człowieka.